De Stadsdeelcommissie (SDC) is nog altijd bezorgd over de veiligheid op de toekomstige kruising van het geplande fietspad Dijkgracht Oost met de Kattenburgerstraat en ook over de toekomstige situatie op de Dijksgracht West. Het onderwerp was in april aan de orde vanwege het Memo dat het Dagelijks Bestuur (DB) had opgesteld met een eerste reactie op de veiligheidsaudit. Een aantal fracties zei te vrezen dat deze nu voorgestelde aanpassingen niet voldoende zullen zijn om de situatie veilig te maken. Zij pleiten voor meer vergaande en fundamentelere aanpassingen.
Beeld: Verkeersatelier
Het gaat om het ontwerp dat al in 2018 is vastgesteld. In de afgelopen jaren is meerdere malen door bewoners aangekaart dat in het bijzonder het kruispunt zal leiden tot grote onveiligheid. Het stadsdeel nam, zo hebben de bewoners dat ervaren, deze zorgen niet serieus. In het kader van het extra traject is op instigatie van bewoners een veiligheidsaudit uitgevoerd door een onafhankelijk bureau. In dat rapport zijn de zorgen van de bewoners feitelijk bevestigd. Zie ook het bericht op de website van 29 februari jl.
Het DB blijft uitgaan van het bestaande definitieve ontwerp (DO) en geeft nu in het Memo suggesties voor mogelijke aanpassingen, bijvoorbeeld het versmallen van het middeneiland, het verplaatsen van de lichten van de brug en een betere bebording. Ook is definitief besloten dat het fietspad niet gebruikt zal gaan worden als route voor de veegwagens van de gemeentereiniging.
Vijf bewoners van de Dijksgracht West waren naar de SDC gekomen om in te spreken. Zij vroegen, en niet voor het eerst, aandacht voor de veiligheid in hun straat. Zij wezen erop dat de Dijkgracht West een aantal jaren geleden een nieuwe inrichting had gekregen na een heel lang proces van onderhandelen tussen gemeente en bewoners. Een drukke fietsroute over de Dijksgracht West zal de situatie aldaar, en dat zegt ook het audit rapport, onveilig maken. Ook vrezen de bewoners dat de oversteek over de Kattenburgerstraat in de toekomst een serieus probleem zal worden. Zij vragen het bestuur dringend om ervoor te zorgen dat de bestaande situatie niet wordt aangetast en dat de veiligheid gegarandeerd zal blijven.
Vooral de fracties van Groen Links en PvdA zeiden blij te zijn dat er nu een onafhankelijk rapport ligt, juist ook omdat zij nog altijd zorgen hadden over de veiligheid van het kruispunt. Zij vragen zich af of de nu gepresenteerde oplossingen wel echt soelaas zullen bieden. “De marges zijn op deze manier te klein om een veilige oversteek te krijgen voor fietsers en voetgangers”, aldus Groen Links. Er werd aangedrongen op meer vergaande aanpassingen. Zo werd bijvoorbeeld gesuggereerd te onderzoeken of de oversteek onmogelijk gemaakt kan worden. Een ander punt van zorg was het te verwachten grote aantal elektrische fietsen, leidend tot grote snelheidsverschillen en daarbij er is nog altijd niet echt helderheid over het aantal te verwachten fietsers. De gemeente komt op basis van onder andere een vergelijking met de Cruquiuskade, tot een schatting van 2500 - 4000 fietsers per dag (*). De PvdA vroeg het DB hoe zal worden beoordeeld of de veiligheidssituatie uiteindelijk onder een kritieke ondergrens valt.
D66 ziet het anders. Die fractie pleit weliswaar ook voor een veilige situatie maar ging niet in op de problematische situatie op het kruispunt. De woordvoerder vroeg in het bijzonder om maatregelen op de Dijksgracht West omdat naar haar mening de fietsers gewoon over die route naar het station moeten kunnen fietsen. Het is de makkelijkste en meest directe route, aldus D66, mede omdat men bij de Piet Heinkade over een hoge brug moet. De Dijksgracht West is openbaar gebied, en de gemeente moet de fietsers dan ook niet willen tegenhouden, aldus de fractie.
Het DB zei het belangrijk te vinden dat er een veilige oversteek komt, maar ziet niet veel in snelheid remmende maatregelen. Die zullen, aldus de portefeuillehouder, juist leiden tot meer onveiligheid. De enige concrete optie leek te zijn om de fietsers te laten zien dat rechtsaf sneller en praktischer is. Dat maakt dat een oversteek, en ook de mogelijkheid om linksaf te slaan, wel mogelijk blijft. Men zal de komende tijd serieus kijken naar mogelijke optimale aanpassingen en zal vervolgens met een nieuw Definitief Ontwerp komen. De vraag of de kruising daarmee voldoende veilig is zal vervolgens aan het ToetsTeam worden voorgelegd. “Die zal het afkeuren als het niet kan. Als wij hier zouden denken: het kan niet, dan doen we het niet”, aldus de portefeuillehouder
Deze vooruitwijzing naar het oordeel van het ToetsTeam is opmerkelijk. In september 2023 sprak SDC ook al over de veiligheidssituatie van het kruispunt (zie nieuwsbericht 25 september 2023). De SDC bracht toen naar voren dat er geen doorgaande snelle fietsroute over de Dijksgracht West zou moeten komen, en dat de fietsers dus over de Piet Heinkade en de Prins Hendrikkade geleid zouden moeten worden.
Het DB benadrukte toen dat het feitelijk geen mogelijkheden zag om de veiligheid van het kruispunt te verbeteren. Er was immers al lang geprobeerd “er een optimale situatie van te maken”, aldus de portefeuillehouder toen. En er werd altijd benadrukt dat de Centrale Verkeerscommissie (CVC) destijds (in 2018) het ontwerp akkoord had bevonden (al was dat “node akkoord”) en dat daarna óók het ToetsTeam een positief advies had uitgebracht.
Het oordeel van de CVC en het ToetsTeam blijkt dus niet in lijn met de beoordeling van de veiligheid door het onafhankelijke onderzoeksbureau. Op die omstandigheid ging de SDC niet in. Ook vroeg men zich niet af wat dat betekent voor het feit dat nu, wederom, de uiteindelijke verantwoordelijkheid bij datzelfde ToetsTeam wordt gelegd.
Het DB heeft toegezegd bij de verdere stappen nauw te zullen samenwerken met betrokken buurtbewoners. Men zegt de zwaar bevochten inrichting van de Dijksgracht West te zullen respecteren, terwijl tegelijkertijd zal worden gezocht naar waar winst te boeken is. Het doel is gezamenlijk te komen tot zoveel mogelijk inzicht.
(*terzijde: noot van de redactie: bij een geschat aantal fietsers per etmaal is een vuistregel dat men tijdens de spits moet rekenen op 10 a 15 % van dit totaal per uur. Voor 3000 fietsers per dag betekent dat dus tijdens de spitsuren 300 fietsers per uur.)