Fietspad Dijksgracht Oost leidt volgens omwonenden nog altijd tot onveiligheid

Over het fiets-voetpad langs de Dijksgracht Oost lopen de meningen al jaren uiteen. Eind januari zal de stadsdeelcommissie (SDC) er nogmaals over spreken. Vanaf de eerste discussie in 2018 in de SDC hebben omwonenden vele malen hun zorgen over de veiligheidssituatie op het kruispunt met de Kattenburgerstraat naar voren gebracht. En vanaf het begin was ook duidelijk dat de problemen feitelijk onoplosbaar zijn. In februari 2024 concludeerde een onafhankelijk verkeersbureau na een uitgebreid onderzoek dat er op de kruising sprake zal zijn van een verhoogd veiligheidsrisico. Op basis van dit rapport bracht de gemeente een aantal wijzigingen aan in het ontwerp, en eind november oordeelde het bureau dat ook met die aanpassingen de verkeersveiligheid niet geborgd is. Vervolgens boog het gemeentelijke Toetsteam zich in december over het ontwerp en concludeerde zonder onderbouwing dat het ontwerp veilig genoeg is. Bewoners van de Dijksgracht West voorzien grote problemen. Zij maakten een klein filmpje om te laten zien hoe de situatie op het kruispunt gaat worden.

Beeld: BO1018

Al sinds 2009 is door buurtbewoners gepleit voor een recreatief fietspad langs de Dijksgracht Oost en de eerste plannen dateren van die tijd. Dat fietspad was alleen bedoeld als verbinding tussen Oostenburg Noord en de Kattenburgerstraat. En ook het fietspad dat in 2018 door de stadsdeelcommissie werd vastgesteld, beperkte zich tot dát traject. Maar in de loop van de tijd, zonder explicitering en zonder dat werd nagedacht over de consequenties, veranderde het beeld en bleek dat de gemeente met het fietspad Dijksgracht Oost een doorgaande fietsverbinding wilde creëren, van de Dijksgracht Oost over de Dijksgracht West, richting Oosterdokskade naar het Centraal Station. Met zo’n doorgaande route zou het kruispunt nog ingewikkelder worden met veel overstekende fietsers waaronder ook van alle kanten links afslaande fietsers. Een lastige spagaat voor de gemeente was dat het dagelijks bestuur van het stadsdeel enerzijds erkende dat de kruising met overstekers problematisch was (“zeker geen ideale situatie”), maar anderzijds ook uitdrukkelijk op die doorgaande route wilde blijven koersen.

De zorgen over de veiligheidssituatie zijn al met al lange tijd gebagatelliseerd. Het was in dat licht bijzonder dat de gemeente eind 2023 haar medewerking gaf (en ook bereid was de kosten te dragen) aan het inhuren van het onafhankelijk bureau. Met het uitgebreide rapport werd vervolgens helder dat er inderdaad sprake zal zijn van aanzienlijke veiligheidsrisico´s op de kruising. De woonbootbewoners op de Dijksgracht West vrezen naast een gevaarlijke kruising ook onveiligheid voor hun deur als er veel meer (en ook snelle elektrische) fietsen dit traject als doorgaande route gaan gebruiken. En ook dat punt werd door het onafhankelijke verkeersbureau onderstreept. De Dijksgracht West is feitelijk als woonerf ingericht, resultaat van een lang en intensief onderhandelingstraject van gemeente en bewoners samen, en het fungeert de afgelopen jaren voor veel buurtbewoners als rustig wandelgebied. De gemeente heeft in de afgelopen tijd de bewoners van de Dijksgracht West beloofd dat de inrichting van de openbare ruimte op de Dijksgracht West niet zal veranderen.

Ten behoeve van de bijeenkomst van het Toetsteam (terzijde: vergaderingen van het Toetsteam zijn besloten en er is geen verslaglegging van de discussie of argumentatie bij het uiteindelijke oordeel) hebben de bewoners van de Dijksgracht West een notitie ingestuurd waarin ze hun zorgen uiteenzetten. Zij constateren dat met het voorliggende ontwerp de veiligheidsproblemen niet opgelost worden en pleiten ervoor om van het fietspad het recreatieve fiets-wandelpad te maken waar bewoners van de Oostelijke Eilanden al vanaf 2009 om vroegen. Ook vragen zij de gemeente om maatregelen te treffen om fietsers die vanaf de Dijksgracht Oost de kruising naderen, te verleiden of zelfs te dwingen af te stappen en ook om ervoor te zorgen dat zij niet rechtdoor gaan maar gebruik maken van het fietspad langs de Piet Heinkade.

Inmiddels is er ook nog een nieuwe situatie ontstaan nu duidelijk is dat, voorlopig maar misschien wel definitief, de steigers voor de ligplaatsen voor de rondvaartboten van de baan zijn. Wat betekent dat voor de aanleg van het fietspad? Zal de gemeente wel of niet gaan investeren in de eventueel ooit noodzakelijke infrastructuur? Wat zal het gevolg zijn voor de sociale veiligheid van het fietspad ‘s avonds laat of ‘s nachts? Het traject tussen Oostenburg Noord en de Kattenburgerstraat, tussen spoor en water, is straks stil, zonder passanten of bebouwing, en de verlichting zal gedimd zijn in verband met de voorschriften voor de beschermde vleermuizen.

Bewoners zijn al sinds 2018 ongelukkig met het hele plan en hopen dat de stadsdeelcommissie eind januari hun zorgen serieus zal nemen.

Op 21 januari is er van 19-21 uur een algemene informatieavond voor bewoners van de Oostelijke Eilanden in de Buurtkamer op Oostenburg Noord. Zie de agenda op deze site voor meer details.

Zie voor de voorgeschiedenis de eerdere nieuwsberichten in 2024, namelijk 30 augustus, 29 april en 29 februari.